भारताचा इतिहास : वृत्तपत्रे व संपादक/संस्थापक

1. दर्पण – बाळशास्त्री जांभेकर – 6 जानेवारी 1832 2. दिग्दर्शन (मासिक) – बाळशास्त्री जांभेकर – 1840 3. प्रभाकर (साप्ताहिक) – भाऊ महाराज 4. हितेच्छू (साप्ताहिक) – लोकहितवादी गोपाळ हरी देशमुख 5. काळ (साप्ताहिक) – […]

श्यामजी कृष्ण वर्मा

श्यामजी कृष्ण वर्मा क्रांतिकारकांचे प्रेरणास्रोत म्हणून ओळख असलेल्या श्यामजी कृष्ण वर्मा यांचा जन्म ४ ऑक्टोबर १८५७ रोजी गुजरातच्या मांडवी येथे झाला.  वकील आणि पत्रकार म्हणून त्यांनी कारकिर्दीला सुरुवात केली.  विसाव्या वर्षांपासूनच ते क्रांतिकारी चळवळीत सक्रिय […]

आझाद हिंद सेना

सुप्रसिध्द भारतीय पुढारी नेताजी सुभाषचंद्र बोस ह्यांच्या नेतृत्वाखाली भारतीय स्वातंत्र्यासाठी सिंगापूर येथे जुलै १९४३ मध्ये उभारण्यात आलेली लष्करी संघटना. दुसरे महायुद्ध चालू असता नेताजी सुभाषचंद्रांना ब्रिटीश सरकारने कलकत्ता येथे नजरकैदेत ठेवले होते. तेथून ते १७ […]

राज्य सेवा पूर्व परीक्षा:- इतिहास या घटकाची तयारी काशी करावी?

अभ्यासक्रम:- आयोगाने राज्यसेवा पूर्व परीक्षेसाठी इतिहासाच्या अभ्यासक्रमात ‘भारताचा इतिहास (विशेषत: महाराष्ट्राचा) आणि भारतीय राष्ट्रीय चळवळ’ इतक्याच मुद्दय़ांचा स्पष्ट उल्लेख केला आहे, परंतु याच अभ्यासक्रमाची जर आपण फोड केली तर यामध्ये प्राचीन भारत- यामध्ये अश्मयुग, ताम्र […]

1857 च्या पूर्वीचे उठाव

# चोरोंचा उठाव  (१८००-१८०२) -बिहार  – नेतृत्व: भूषण शिंह # फकिरांचा उठाव  -बंगाल-  नेतृत्व: माज्नुम सहा -फकीर: बंगालमधील धार्मिक मुसलमानांचा समूह # संन्यासाचा उठाव – बंगाल (१७७०-१८२०) -प्रमुख कारण : यात्रेकरूना तीर्थस्थानाला जाण्यास प्रतिबंध -या उठावाचा […]